Monday 31 January 2011

μια λιμνη περιμενει την Φροσυνη της


- θα δώσεις ένα χεράκι;
- γιατί το κάνεις αυτό;
-ποιο;
-γιατί πατάς αυτόν τον θάμνο;
- μα για να φαίνεται η πινακίδια!
-Μεγαλύτερη αξία έχει ο θάμνος. Θα σε βοηθούσα να κατεβάσουμε την πινακίδα.


Δεν είχε άδικο. Ο θάμνος έκρυβε μια πινακίδα που έγραφε «Λίμνη Κουμουνδούρου αρχ/κος χώρος…» κτλ. Το σκέφτηκα λιγάκι και κατάλαβα πως μια πινακίδα στήνεται σε λίγα λεπτά μα ένας θάμνος θέλει τον χρόνο του. κατέβηκα από την πρασιά και συνέχισα μαζί με τους υπόλοιπους την πορεία προς τα διυλιστήρια Ασπροπύργου.

Κυριακή 30 Ιανουαρίου. Ένα μουντό χειμωνιάτικο πρωινό και ύστερα από κάμποση σκέψη πήρα τελικά το αυτοκίνητο και βρέθηκα στο προκαθορισμένο σημείο συνάντησης στην είσοδο ενός στρατοπέδου λίγο πριν την λίμνη Κουμουνδούρου στα σύνορα των δήμων Χαϊδαρίου και Ασπρόπυργου. Τρία περιπολικά εκεί, αλλά δυο πιο κάτω, δυο πανό και αρκετά άτομα που είχαν μαζευτεί από την δυτική Αθήνα κυρίως να διαμαρτυρηθούν για την υποβάθμιση της λίμνης.

Πολλοί μεσόκοποι, λίγες κύριες, κάποιοι νεαροί και ένα κοριτσάκι με τον μπαμπά του. Ήρεμες καταστάσεις, καλή διάθεση και καλή οργάνωση. Πειράγματα, αστεία και οικειότητα.

Η πορεία ξεκίνησε στις 12:00 και κατέληξε αργότερα στην είσοδο των διυλιστηρίων Ασπροπύργου. Άπλωσαν τα πανό , μαζεύτηκαν για μια αναμνηστική φωτογραφία και έδωσαν στον υπεύθυνο πύλης ένα έγγραφο διαμαρτυρίας ή κάποιο ψήφισμα, δεν κατάλαβα καλά.

Από εκείνο το σημείο όσοι θελαν μπορούσαν να πάρουν τον δρόμο της επιστροφής και άλλοι να συνεχίσουν μια βόλτα περιμετρικά της λίμνης όπου οι ειδήμονες θα μας ενημέρωναν σχετικά με τον υδροβιότοπο και την μόλυνση που έχει υποστεί. Διάλεξα την βόλτα.

Η πινακίδες σε όλη την διαδρομή είναι πολλές και με κάνουν να γελώ. «ιδιοκτησία του ταδε», «έργο: αναδάσωση ποικίλου ορους», «απαγορευεται η λήψη φωτογραφιων», «προσοχη, αρχαιολογικός χωρος» κτλ. Ίσως το ποιο τραγικό απ’ όλα με τούτες τις πινακίδες δεν είναι το ειρωνικό περιεχόμενό τους μα το γεγονός πως μερικές είχαν οξείες και περισπωμένες κάτι που καταμαρτυρεί την εποχή που τοποθετήθηκαν ή τα «μυαλα» που τις τοποθέτησαν.

κομμάτια μαρμάρων από αυθαίρετη βιοτεχνία
Μπαίνουμε στον χώρο της λίμνης από μια ξεχαρβαλωμένη καγκελόπορτα και το πρώτο που αντικρίζω είναι τα σπασμένα ρετάλια από το παρακείμενο αυθαίρετο μαρμαράδικο. Κομμάτια μάρμαρο σκορπισμένα εδώ κι εκεί. Η αρχαιολογική υπηρεσία Ελευσίνας δυσανασχετεί που "πατήσαμε" στον χώρο της λίμνης αλλά προφανώς θεωρεί εξαίσιο ντεκόρ τα σκουπίδια αυτής της βιοτεχνίας (sic). Ναι, όσο κι αν ακούγεται παράξενο, η Κουμουνδούρου έχει χαρακτηρισθεί αρχαιολογικός χώρος (δικαίως) και όχι ακόμη χώρος οικολογικού ενδιαφέροντος.

μαρμαράδικο μέσα στον χώρο της λίμνης.
Άποψη της λίμνης από τα δυτικά
Βαδίζουμε ανάμεσα στην χαμηλή βλάστηση. Εντύπωση μου έκανε η ησυχία! Μόλις πέντε βήματα μέσα στον χώρο της λίμνης και ο σαματάς από την εθνική οδό ίσα που ακουγόταν! Η βλάστηση θριάμβευε παντού. Σε κάθε χιλιοστό γης, μέσα από σχισμένους βράχους, μέσα στο νερό, παντού. Ανεμώνες, αγριολούλουδα, κρομμύδες, αθάνατοι, ασφόδελοι, σχοίνα. Τα πευκάκια ήταν όλα καμένα από την περσινή πυρκαγιά. Πέρασε τον βορινό λόφο από την πλευρά του δρόμου που χωρίζει τα διυλιστήρια και έκαψε τα πάντα έως την όχθη. Πολύ άσχημο θέαμα... Γυρίζω το κεφάλι μου από την άλλη και συνεχίζω.

Η λίμνη είναι πανέμορφη. Το συνεχές σούσουρο των πουλιών την ντύνει με τα καλύτερα ακουστικά! Οι γλάροι βρίσκονται σκόρπιοι σε όλη την επιφάνεια του νερού. Ένα ζευγάρι ερωδιών στα βορινά. Οι βαλτόπαπιες κάπου μέσα στις καλαμιές. Όπως έμαθα, το κάθε είδος έχει τα "δικά του" μέρη και συνήθειες. Τόσο ευαίσθητες ισορροπίες!

Βορινή όχθη
Δυτική όχθη - διακρίνεται η βιοτεχνία
ανεμώνες
Σχεδόν πια δεν ακούγονται καθόλου τα φορτηγά από την εθνική οδό! Βάτα άλλα καμένα, άλλα αναγεννημένα από τις φωτιές, κουκούλια πλεγμένα πάνω σε θαμνόκλαδα,καλαμιές και άλλα χόρτα βυθισμένα στο νερό της λίμνης. Η ζωή έδινε το παρόν παντού, σε κάθε βήμα, ήταν εκεί, πεισματάρα και δυναμική. Και ολ’ αυτά μέσα στο κέντρο της πιο βαριά βιομηχανοποιημένης περιοχής της χώρας. Πώς είναι δυνατόν; Κάνουμε τα πάντα για να "σβήσει" αυτή η λίμνη μα εκείνη αντιστέκεται.

Από τα διυλιστήρια χύνονται στο έδαφος πετρελαιοειδή, αυτά συσσωρεύονται και μεταφέρονται υπογείως στην Λίμνη. Από τον βυθό της αναβλύζουν συνεχώς ρύποι. Επίσης ρυπαίνεται κι από την χωματερή Λιοσίων. Εκεί δεν έχουν κατασκευαστεί αποστραγγιστικά μέτρα και τα νεύρα της χωματερής καταλήγουν στον υδροφόρο ορίζοντα και μέσω υπογείων ρευμάτων στην λίμνη Κουμουνδουρου. Ένας γεωλόγος μας ενημερώνει πως παλαιότερες αποθέσεις λυμάτων στον βυθό της είναι πια αδύνατο να καθαριστούν. Μπορούμε μονό να αποτρέψουμε την συσσώρευση νέων στρωμάτων. Άλλοι ψελλίζουν πως το κακό έχει ήδη γίνει, η λίμνη πεθαίνει και η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη. Μα πώς γίνεται αυτό; Εγώ βλέπω ακόμη ζωή! Τραγικό και ελπιδοφόρο.

Παντού πάνω στα βράχια υπήρχαν μισοκαμένα καλώδια και λάστιχα. Αρκετοί τόνοι. -Να μια καλή ιδέα: Μια συνάντηση για να καθαριστούν οι όχθες.-Δεν έχω ιδέα τι σκοπό εξυπηρετούσαν. Σίγουρα θα βοήθησαν στην εξάπλωση της φωτιάς πέρυσι(με κάτι τέτοια χαριτωμένα κι ελληνικά έχω πάψει από καιρό να αγανακτώ και πλέον απλά γελάω). Ρόδες αυτοκινήτων, κι άλλα λάστιχα, κάνα δυο σκουπίδια. Γενικά αν εξαιρέσεις τα λάστιχα που ήταν διάσπαρτα παντού, το έδαφος δεν είχε πολλά σκουπίδια. Ευτυχώς δεν είδα ούτε ένα φυσίγγιο. Αυτό θα ήταν και η ταφόπλακα της λίμνης! Μόνο οι "φυσιολάτρες" κυνηγοί λείπουν από αυτό το πανηγύρι.


καμενη δεξαμενη συγκεντρωσης πετρελαιοϊδων
Φτάσαμε  στην απέναντι πλευρά της λίμνης εκεί όπου συντελείται το βασικό μέρος του εγκλήματος. Εκεί είναι εγκαταστημένη μια κατασκευή η ο όποια σκοπό είχε να συγκεντρώνει το πετρέλαιο της λίμνης σε μια δεξαμενή και να το διοχετεύει μέσω σωληνώσεων πίσω στα διυλιστήρια. Όχι βέβαια διότι τους έπιασε το φιλότιμο. Ούτε από οικολογική συνείδηση. Και η παραμικρή ποσότητα πετρελαίου έχει αξία. Ναι, το μάζευαν απλά και μόνο για να το πουλήσουν. Για το κέρδος. Για τα διυλιστήρια αυτό που χύνεται στην λίμνη είναι χρήματα. Όχι μόλυνση.

κατεστραμμένο πλωτό φράγμα
Τέλος πάντων λίγη σημασία είχε, η φωτιά είχε περάσει και από εκεί και είχε κατακάψει τα πάντα, την δεξαμενή, τις σωληνώσεις και την αντλία. Ναι, κάπου εδώ ξαναγελώ! Δεν έκαναν ούτε το αυτονόητο, να μαζέψουν και να καθαρίσουν τον χώρο από τα αποκαΐδια. Παραμένουν εκεί λιωμένα και κατεστραμμένα. Για το ίδιο το φράγμα ούτε λόγος να γίνεται. Η μυρωδιά από το πετρέλαιο που αναβλύζεται από τον πυθμένα είναι ανυπόφορη. Το νερό είναι μολυσμένο και η καταστροφή απλώνεται παντού. Ακούσαμε έναν από την παρέα να εξηγεί τη συμβαίνει. Προτιμώ να γελάσω (από τα νεύρα) με αυτά που ακούω παρά να αγανακτήσω. Παραθέτω μερικές πληροφορίες από Wikipedia:

Πρόκειται ουσιαστικά για λιμνοθάλασσα καθώς βρίσκεται στο επίπεδο της θάλασσας, πολύ κοντά στις BA. ακτές του κόλπου τις Ελευσίνας Σήμερα χωρίζεται από αυτές από την εθνική οδό Αθηνών - Κορίνθου. Το νερό της είναι υφάλμυρο καθώς εισχωρεί σε αυτή θαλασσινό νερό.
Η λίμνη σχηματίστηκε τεχνητά στην αρχαιότητα όταν η διάνοιξη του αρχαίου δρόμου έφραξε την δίοδο των νερών των παρακείμενων πηγών προς την θάλασσα[1]. Η δημιουργία της λίμνης πρέπει να έγινε κατά την κλασική περίοδο. Στην αρχαιότητα η λίμνη ονομαζόταν Ρειτός[1], εκ της παρακείμενης αρχαίας πηγής που έφερε την ονομασία Ρειτά, από την οποία προέρχεται και το νερό της λίμνης.
Κατά τις δοξασίες των αρχαίων κατοίκων Ελευσίνας το νερό της λίμνης αυτής ήταν υποχθόνιο και προέρχονταν από τον Ευβοϊκό. Έτσι θεωρούνταν ιερή λίμνη αφιερωμένη στη θεά Δήμητρα και την κόρη της Περσεφόνη. Δικαίωμα αλιείας στη λίμνη είχαν μόνο οι ιερείς της Ελευσίνας.


Η σύγχρονη ονομασία της ανάγεται είτε στο όνομα οικογένειας γαιοκτημόνων στους οποίους ανήκε η περιοχή κατά τον 19ο αιώνα είτε στον πρωθυπουργό Αλέξανδρο Κουμουνδούρο (1817-1883), στη θητεία του οποίου κατά το δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1860, έγιναν έργα επιχωμάτωσης και οδοποιίας μεταξύ της ακτής του Σκαραμαγκά και της λίμνης[1]. Δίπλα στην λίμνη Κουμουνδούρου υπήρχε και μία δεύτερη λίμνη η οποία αποστραγγίστηκε κατά την δεκαετία του 1950.
Η λίμνη αποτελεί σημαντικό οικοσύστημα και είναι ενταγμένη στο πρόγραμμα Natura 2000. Παρόλα αυτά, η θέση της μέσα στην βιομηχανική ζώνη Σκαραμαγκά - Ασπροπύργου έχει ως αποτέλεσμα η λίμνη να έχει μολυνθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό. Σήμερα η λίμνη τείνει να μετατραπεί σε τοξικό βούρκο και οι επιστήμονες χαρακτηρίζουν την κατάσταση μη αναστρέψιμη.

Αυλάκι με λάδια που ξεκινά μέσα απ' το στρατόπεδο
Συνεχίσαμε προς το στρατοπέδο. Εκεί κάποια ορύγματα, κατασκευές και μερικά χαντάκια καταμαρτυρούσαν ενέργειες όχι αθώες. Δύο χαντάκια ξεκινούσαν από το στρατοπέδο και κατέληγαν στην λίμνη. Ήταν  μαύρα από τα λάδια και τα πετρέλαια. Ξεπλένουν τα βυτία του στρατοπέδου (διότι πρόκειται για στρατόπεδο καυσίμων) και όλη η μούργα χύνεται στην λίμνη.  Από την άλλη το στρατόπεδο κατά κάποιο τρόπο «προστάτεψε» την λίμνη απαγορεύοντας την πρόσβαση σε αυτήν οδικώς, πάλι, όχι από οικολογική ευαισθησία, μα επειδή απλά είναι στρατόπεδο.

κατασκευή (;) του στρατοπέδου στην ανατολική όχθη
Σκέπτομαι, εάν κάποια στιγμή απομακρυνθεί το στρατόπεδο, ο χώρος θα περιπέσει στην δικαιοδοσία του Δήμου Ασπροπύργου. Ένας δήμος που δεν έχει καταφέρει ακόμη να περισώσει το κυριότερο μνημείο της πόλης του μάλλον δε θα γνοιαστεί για τον υδροβιότοπο της λίμνης Κουμουνδούρου. Προβλέπω ντισκοτέκ, νεροτσουληθρες και λοιπές χαριτωμένες δραστηριότητες.

στην ανατολική όχθη αφήνουν τον γόνο τους κέφαλοι
Λίγα μέτρα πιο κάτω φτάσαμε στα αυτοκίνητα μας. Ανταλλάξαμε δυο τρεις κουβέντες, δώσαμε ραντεβού για του χρόνου και ο καθένας πήρε το δρόμο του γυρισμού. Το παντελόνι μου είχε μαυρίσει από τα καμένα κλαδιά των πεύκων, τα πόδια μου πονούσαν από την πεζοπορία και το στομάχι μου διαμαρτυρόταν. Μπήκα στο αμάξι, βγήκα στην εθνική και κατευθύνθηκα προς την γέφυρα Ασπρόπυργου.

  Προσπέρασα την κεντρική πύλη των διυλιστηρίων. Μια τεραστία, γυαλιστερή, πεντακάθαρη πινακίδα αναρτημένη πάνω στα κατάλευκα μάρμαρα έγραφε με ασημένια γράμματα: «ελληνικά πετρέλαια».




Για την λίμνη μας αυτές είναι δυο λέξεις. Δύο λέξεις και δυο αλήθειες.







3 comments:

  1. Thе bеѕt way to stop gаining weіght is to use thoѕe puгe greеn coffee beаn extгact 800 mg ωhich are availаble in the market and the
    goοd thіng is that it can be downгight dangerous to ouг
    health.

    Feel free to ѕurf to my web рage - crash dieting

    ReplyDelete
  2. This comment has been removed by a blog administrator.

    ReplyDelete
  3. This comment has been removed by a blog administrator.

    ReplyDelete