Ένα αλλιώτικο Χαϊδάρι από ψηλά

Σε αυτήν την ενότητα θα προσπαθήσω να αποδώσω μέρη του Χαϊδαρίου όπως αυτά ήταν κάποτε, όπως θα 'πρεπε να ήταν ή τέλος πάντων όπως θα 'θελα να είναι. Όλες τις φωτογραφίες τις έχω επεξεργαστεί μόνος μου με την βοήθεια του photoshop. Τις αρχικές εικόνες τις βρήκα με το GoogleEarth, ένα χρήσιμο εργαλείο που συστήνω σε όλους.

Για να καταφέρω ένα ρεαλιστικό αποτέλεσμα ανέτρεξα σε αναφορές και μαρτυρίες ανθρώπων στο διαδίκτυο και σε βιβλία για το Χαϊδάρι που έχω στα χέρια μου. Σε κάθε περίπτωση, η εκάστοτε αναφορά θα συνοδεύεται από συνδέσμους ιστοσελίδων και άλλων πηγών οι οποίοι με βοήθησαν για να έχω ένα πειστικό και αληθοφανές αποτέλεσμα.

ΣΚΑΡΑΜΑΓΚΑΣ

Η προβλήτα των Ναυπηγείων που τόσο θα ομόρφαινε την πόλη μας δια της απουσία της.

Η προβλήτα έχει "ξηλωθεί¨και το Χαϊδάρι ξαναβουτά στη θάλασσά του!

 Δεν υπάρχει Χαϊδαριώτης άνω των 50 που να μην έχει να πει κάτι για την θρυλική παραλία του Σκαραμαγκά. Από μικρός τους ακούω να εξιστορούν με νοσταλγία τις εκδρομές τους στην ΜΟΝΑΔΙΚΗ παραλία της δυτικής Αθήνας. Είχα μάθει τις ιστορίες απ' έξω. Λεωφορείο, πανέρια, κιθάρα, μπάνιο, μεζές, βάρκες, ήλιος, σούρουπο, λεωφορείο, σπίτι. Στην αρχή άκουγα μαγεμένος. Μετά βαριόμουνα. Ύστερα ξαφνικά μεγάλωσα (το ορκίζομαι δεν θυμάμαι πότε και πώς!) και έπιασα τον εαυτό μου να ζηλεύει αυτούς τους 50άριδες...

Στην φωτογραφία προσπάθησα να αποδώσω την αρχική θέση και κατεύθυνση της ακτογραμμής όσο πιο πιστά μπορούσα. Μερικοί χάρτες του περασμένου αιώνα  δείχνουν την ακτογραμμή ένα με δύο γήπεδα πιο μέσα στη θάλασσα. Μια ανάρτηση στην ιστοσελίδα "Πολίτες σε Δράση" ήταν πολύ κατατοπιστική. Προτίμησα όμως να ακολουθήσω το ίχνος της παράνομης (λες και το υπόλοιπο των ναυπηγείων είναι "νόμιμο") προβλήτας στο σημείο που αυτή αγγίζει την οικοδομημένη γη. Για δείγμα της ακτής χρησιμοποίησα μια παραλία της Ραφήνας διότι η βλάστηση εκεί είναι θαμνώδης και αραιή όπως και το πράσινο γύρω από τον οικισμό του Σκαραμαγκά. Τα νερά της θάλασσας της Ραφήνας είναι ακόμα καθαρά και γαλανπράσινα. Δεν ξέρω αν φταίει ο φωτισμός μα η θάλασσα στον Σκαραμαγκά είναι μουντή. Επίσης δεν γνωρίζω ακόμη εάν η παραλία ήταν αμμουδερή ή βραχώδης. Θα επανέλθω στο μέλλον αφού ρωτήσω πρώτα τους παλαιότερους.

 Μεταφέρω από το βιβλίο "Χαϊδάρι, τόπος και άνθρωποι":

 "...Η θάλασσα του Σκαραμαγκά κατα την αρχαιότητα ακτή Αμφιάλης ήταν ονομαστή για τις καραβίδες και για τα μπρμπούνια της.../ Η ακτή Σκαραμαγκά αποτελούσε στο παρελθόν την Κυανή ακτή ενός εκατομμυρίου κατοίκων της δυτικής Αθήνας. Οι κάτοικοι του Περιστερίου, του Χαϊδαρίου, του Κορυδαλλού, του Αιγάλεω, της Αγίας Βαρβάρας, της Νίκαιας της Πετρούπολης, των Λιοσίων με ειδικά δρομολογημένα λεωφορεία "προς Σκαραμαγκά" δροσίζονταν στις ακτές του. Ο Σκαραμαγκάς είχε ζωή, καθαρά νερά, μεγάλες ποσότητες και ποικιλίες ψαριών. Είχε όμως κι αυτός την τύχη του Σαρωνικού και ιδιαίτερα του κόλπου της Ελευσίνας. Μετατράπηκε σε χαβούζα των ρυπογόνων εργοστασίων.../ Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι το Χαϊδάρι είναι παραθαλάσσιος δήμος και μπορεί να μην υπάρχουν στον Σκαραμαγκά σήμερα μπαρμπούνια και καραβίδες όμως μπορούμε κάτω απο ορισμένες προϋποθέσεις να απολαύσουμε το ηλιοβασίλεμα..."

Και συνεχίζω με την ίδια πηγή κάνοντας μια σύντομη ιστορική αναδρομή:

1937: Αρχίζει η κατασκευή των έργων.
1939: Εγκαίνια έναρξης λειτουργίας Ναυπηγείων.
1956: "Αγορά" των Ναυπηγείων από τον Σταύρο Νιάρχο και νέα επέκταση.
1967: Νέες απαλλοτριώσεις. Η πλαζ εξαφανίζεται.
Αρχές '80: Πώληση των Ναυπηγείων στο κράτος.
2001: Πώληση Ναυπηγείων στην γερμανική HDW

από το blog "Χαϊδάρι, η πόλη μου"

Σήμερα αυτό που απομένει είναι μια μικροσκοπική λωρίδα ακτής που ξεκινά από το βόριο όριο των Ναυπηγείων και καταλήγει στην εθνική οδό Αθηνών-Κορίνθου. Ένα μικρο λιμανάκι, σουβενίρ του παρελθόντος. Μερικές σάπιες βάρκες, βράχια... θλιβερό. Επίσης έχω ακούσει πως μερικοί πιο θαρραλέοι βουτούν και στα νερά του τους καλοκαιρινούς μήνες πράγμα που δε μπορώ να επιβεβαιώσω ούτε και να συστήσω! Έχω σκοπό να πάω κάποια στιγμή από εκεί να τραβήξω μερικές φωτογραφίες. Επίσης εάν κάποιος από 'σας έχει καμιά πληροφορία για το πως έμοιζε η παραλία τοτε ας επικοινωνήσει μαζί μου.


Έχω διαβάσει διάφορα για το μέλλον του Σκαραμαγκά. Άλλοι ζητούν την απομάκρυνση της παράνομης προβλήτας στο δυτικό όριο των Ναυπηγείων και την απόδοση της αρχικής ακτής στον Χαϊδαριώτικο λαό. Άλλοι βλέπουν το θέμα κάπως πιο ρεαλιστικά και προτείνουν την διαμόρφωση της εν λόγω προβλήτας για να φιλοξενήσει γήπεδα, μαρίνα, θαλάσσιο πάρκο και άλλες δραστηριότητες οικο-περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος. Μερικοί λιγότερο ρομαντικοί φιλοδοξούν τα ναυπηγεία να γιγαντωθούν ακόμη περισσότερο και να γίνουν πρότυπο ναυτιλιακό κέντρο της Μεσογείου προσελκύοντας έτσι επιχειρηματικότητα και χρήμα, αξιώνοντας παράλληλα ποσοστό στις νέες θέσεις εργασίας που θα προκύψουν να δοθεί στους Χαϊδαριώτες. Εγώ ανήκω στην πρώτη κατηγορία.. Στους ρομαντικούς. Στους ονειροπόλους/βάτες δηλαδή.

Μπορεί να το χωρέσει άραγε το μυαλό μας; Θα μπορούσαμε να είχαμε σήμερα μια παραλία στα πόδια μας. Ξαναρωτώ: καταλαβαίνετε τι ΔΕΝ έχουμε; Την θάλασσά μας. Την παραλία μας. Μεγαλώσαμε χωρίς αυτήν γι' αυτό ίσως να μην το αντιλαμβανόμαστε. Εγώ δεν μπορώ να το χωνέψω. Μου κάθεται κάπως βαρύ.

Θα 'θελα να 'βλεπα αυτήν την βρωμοπαραλία που μας λένε οι πατεράδες μας, ρε γαμώ το. Να δω τι στο διάολο μου κλέψατε. Τί σκατά έχασα. Γιατί μου παίρνετε ΚΑΙ αυτό το δικαίωμα;

Από τον ιστότοπο Ε.Λ.Ι.Α

 Νομίζω πως η υδάτινη επιφάνεια πίσω από την κοπέλα είναι η λίμνη Κουμουνδούρου και ο ορεινός όγκος πίσω της μέρος του όρους Αιγάλεω. Στο βάθος δεξιά πρέπει να βρίσκεται ο οικισμός του Σκαραμαγκά.

Από τον ιστότοπο Ε.Λ.Ι.Α

 Πρωτομαγιά, Σκαραμαγκάς 1933. Έχετε να πείτε κάτι;

Από τον ιστότοπο Ε.Λ.Ι.Α

 Αυτή η φωτογραφία περισσότερο απ' όλες μου κάθισε βαριά στην καρδιά μου. Φίλοι μου, είναι η παραλία του Σκαραμαγκά! Το Χαϊδάρι είναι παραθαλάσσια πόλη, ιδού! πολεοδομικό σχέδιο, ρεύμα, τηλέφωνο, πεζοδρόμηση, προστατευτικό κιγκλίδωμα στη πλευρά της παραλίας και θάλασσα! Σε πόσους από 'σας δε θυμίζει αυτή η φωτογραφία Καμένα Βούρλα, Λουτράκι ή Αιδηψό; Κι όμως, είναι το Χαϊδάρι μας...

Από τον ιστότοπο 

Ο Σκαραμαγκάς όταν ήταν ακόμη παραθαλάσσιο χωριό. Στο βάθος φαίνονται τα Ναυπηγεία. Ο βιασμός μόλις έχει αρχίσει...

Και μερικές εικόνες της σημερινής κατάστασης από τον Γιώργο Μάκκα ανεξάρτητο φωτογράφο του οποίου την δουλειά μπορείτε να δείτε εδώ.

swimming in toxic waters 2

swimming in toxic waters 2493_11

swimming in toxic waters 050

 

από το blog "Χαϊδάρι, η πόλη μου"

Εάν δεν είσαι ο ξεβράκωτος μπόμπιρας ή η ατίθαση μικρούλα της φωτογραφίας τότε σίγουρα κάποιος από τους λουόμενους είναι ο πατέρας σου, η μαμά σου, ο παππούς σου ή η γιαγιά σου.

Μην ξεχνάς ποτέ ποιος είσαι.

Μην ξεχνάς ποτέ που ζεις.

ένα blog για τους εργαζόμενους στα Ναυπηγεία
μια πολύ ενδιαφέρουσα νεανική (;) ανάρτηση!
πλήθος παλιών φωτογραφιών του Σκαραμαγκά
και ενα άρθρο της Εnet ελευθεροτυπίας (φωτο Γ. Μάκκα)